Werken met deze gevaarlijke stoffen brengt dus risico’s met zich mee. Hoe kunnen we gevaarlijke stoffen herkennen en om welke risico’s gaat het? En vooral: hoe kunnen we veilig werken met gevaarlijke stoffen?
Jaarlijks overlijden naar schatting 4.100 mensen aan beroepsziekten. Van die mensen gaan er bijna 3.000 dood door werken met gevaarlijke stoffen. Ter vergelijking: het aantal verkeersdoden lag in 2018 op 678. Daarmee staat het grote belang van veilig werken met gevaarlijke stoffen dus buiten kijf.
Alle stoffen brengen risico’s met zich mee
Gevaarlijke stoffen zijn te verdelen in zuivere stoffen en mengsels. Mengsels zijn minder gevaarlijk omdat ze een lagere concentratie van de gevaarlijke stof(fen) bevatten. Maar gebrek aan kennis bij gebruikers doet dit voordeel vaak teniet. Een goed uitgangspunt bij veilig werken met gevaarlijke stoffen is daarom dat het gebruik van alle stoffen risico’s met zich meebrengt.
Bij die risico’s kan het gaan om veiligheidsrisico’s, zoals een brand, een (stof)explosie of verdringing van zuurstof door gassen. Maar ook om gezondheidsrisico’s als inademing, opname door de huid of via de ogen, en inslikken. Niet voor niets schrijft de Arbowet voor dat werkgevers hun medewerkers moeten beschermen tegen blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Brzo 2015
Daarnaast zijn er nog de milieurisico’s wanneer gevaarlijke stoffen in het water, de lucht of de bodem terechtkomen. Circa vierhonderd bedrijven in Nederland werken met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen. Voor die bedrijven geldt daarom aanvullende regelgeving: het Besluit risico’s zware Ongevallen 2015 (Brzo). Dat moet helpen om niet alleen medewerkers, maar ook milieu en omwonenden te beschermen.
ARIE-regeling
Voor veilig werken met gevaarlijke stoffen zijn bedrijven ook verplicht tot een aanvullende risico-inventarisatie en -evaluatie, ook wel de ARIE-regeling. Deze regeling is opgenomen in het Arbobesluit en heeft betrekking op de risico’s van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen. De ARIE-regeling kent vergelijkbare verplichtingen als het Brzo.
Zelfinspectietool Inspectie SZW
Met de vier stappen van de Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen kunnen bedrijven stapsgewijs checken of zij genoeg doen aan veilig werken met gevaarlijke stoffen.
Veilig werken met gevaarlijke stoffen: werknemers beschermen
Werkgevers moeten hun medewerkers dus beschermen tegen blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Om dat goed te kunnen doen, moeten werkgevers van elke gebruikte stof of mengsel de aard, de mate en de duur van de blootstelling bepalen. Dat kan door berekeningsmodellen te gebruiken of metingen uit te voeren.
Registratie en RI&E
Voor gevaarlijke stoffen herkennen en veilig werken met gevaarlijke stoffen is een risico-inventarisatie en -evaluatie oftewel RI&E een bruikbaar eerste middel. Een goede basis voor de RI&E is een registratie van gevaarlijke stoffen.
Een dergelijke registratie helpt om inzicht te houden over de gebruikte stoffen en de blootstellingsbeoordelingen. Om de aard, mate en duur van de blootstelling te kunnen bepalen, moeten werkgevers voor elke stof of ieder mengsel deze informatie kennen en vastleggen:
• de identiteit
• de gevaren
• de afdeling(en) waar de stof aanwezig is en/of wordt gebruikt, hoe en onder welke omgevingscondities
• de hoeveelheden
• per gevaarlijke stof moet er in het register een verwijzing staan naar het voor de stof aanwezige veiligheidsinformatieblad
• voor kankerverwekkende of mutagene en kankerverwekkende processen is het met het oog op de RI&E nodig om specifieke gegevens vast te leggen. Denk daarbij aan de reden van toepassing, de hoeveelheid, het aantal mensen dat wordt blootgesteld en de wijze van blootstelling (zie ook het magazine Werken met gevaarlijke stoffen van Inspectie SZW).
De overheid publiceert tweemaal per jaar een lijst van kankerverwekkende stoffen en processen in de staatscourant.
Momenteel is er een nieuwe module GVS (Gevaarlijke stoffen) in ontwikkeling. Houd hiervoor onze website www.dvvs.nl in de gaten of neem contact op met Saasen Groep.
Bron www.arbo-online.nl